อรทัย ทองฤกษ์ฤทธิ์

สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ

เบญจมาศ ฉลาดการณ์

ชรินทร์ จันทดี

สุเชน เลิศวีระสวัสดิ์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้จัดทำขึ้นเพื่อศึกษาคุณธรรม จริยธรรมและความเป็นพลเมืองของผู้เรียนทุกช่วงชั้น ที่กำลังศึกษาอยู่ในระดับชั้นประถมศึกษา มัธยมศึกษา อาชีวศึกษา ในสถานศึกษาสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ และระดับอุดมศึกษา ในสถานศึกษาสังกัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ประจำปีการศึกษา 2564 รวม 6 ภูมิภาค โดยการวิจัยนี้ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) ซึ่งมีการใช้ตัวแบบสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน (Multi - Stage Random Sampling) และกำหนดขนาดตัวอย่างโดยใช้ตารางสำเร็จรูปของศิริชัย กาญจนวาสี และคณะ เพื่อให้ได้มาซึ่งกลุ่มตัวอย่างผู้เรียนทุกช่วงชั้นในสถานศึกษาทั่วประเทศ จำนวนทั้งสิ้น 5,040 คน โดยผลการวิจัยพบว่าค่าเฉลี่ยจากการประเมินคุณธรรม จริยธรรม และความเป็นพลเมืองของผู้เรียนมีความแตกต่างกันตามระดับชั้นของผู้เรียน และส่วนใหญ่มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับต่ำกว่าเกณฑ์ปกติ และจากผลการประเมินผู้เรียนที่อยู่ในระดับชั้นเดียวกัน เมื่อพิจารณาโดยจำแนกตามเพศและภูมิภาคที่ต่างกัน พบว่าผู้เรียนมีคุณธรรม จริยธรรม และความเป็นพลเมืองที่แตกต่างกัน ซึ่งผลการวิจัยนี้อาจไม่สามารถตีความได้ว่าคุณธรรม จริยธรรม และความเป็นพลเมืองของผู้เรียนต่ำกว่าเกณฑ์เนื่องจากการเรียนการสอนเกี่ยวกับคุณธรรม จริยธรรมและความเป็นพลเมือง หากแต่อาจมีตัวแปรอื่นที่ส่งผลต่อแนวคิดของผู้เรียนได้ อาทิ สิ่งแวดล้อมด้านครอบครัว ด้านสังคมการเมือง ซึ่งไม่ใช่เป็นเพียงการแก้ปัญหาดังกล่าวในเชิงการศึกษาเท่านั้น อาจจำเป็นต้องมีการบูรณาการของหน่วยงานรัฐทั้งหมดเพื่อให้เกิดผลลัพธ์ทางคุณธรรม จริยธรรม และความเป็นพลเมืองที่สังคมต้องการและเป็นบุคลากรที่มีคุณภาพในศตวรรษที่ 21 อย่างไรก็ตามปัญหาดังกล่าวเป็นความท้าทายของทุกหน่วยงานที่จะต้องบูรณาการกันในทุกมิติ ทั้งในแง่ของการดำเนินการในระดับนโยบาย ระดับอำนวยการ และระดับปฏิบัติเพื่อให้เกิดแนวคิด ด้านคุณธรรม จริยธรรม และความเป็นพลเมืองของผู้เรียนที่ดีในอนาคตต่อไป

Abstract

This research aimed to study the morality ethics and citizenship of students from primary school, secondary school, and vocational education under the Ministry of Education authority, and higher education academies under the Ministry of Higher Education, Science, Research, and Innovation authority in the fiscal year 2021. There are a total of six regions. Due to this research is quantitative research, and there is used the Multi - Stage Random Sampling method and sample size determination method from Mr. Kanchanavasri S. et al. for 5,040 student samples. The findings are as follows. The average of morals Ethics and Citizenship of Student assessment There are differences according to the level of the student. and most of them had an average level below the normal level. and from the assessment results of students in similar grade levels when considered by gender and different regions. It was found that the learners had different morals, ethics, and citizenship. Those findings cannot be interpreted as morals, ethics, and citizenship curriculum. But other factors may affect morals, ethics, and citizenship student concept, for example, Family atmosphere social or politics. Education has no one choice for solving this problem. Nevertheless, the government agency should be integrated for the good result of morals, ethics, and citizenship student concept and prepare for 21st-century populations. However, this problem has challenges for all state agencies that should be integrated into all dimensions of the policy level administrative level, and practice level to create concepts of morality, ethics, and citizenship of good population in the future.

คำสำคัญ

ความเป็นพลเมือง คุณธรรม จริยธรรม ผู้เรียนทุกช่วงชั้น

Keywords

All students in every level, Citizenship, Ethics, Morality

เอกสารอ้างอิง

ศิริชัย กาญจนวาสี, ดิเรก ศรีสุโข และทวีวัฒน์ ปิตยานนท์. (2559). การเลือกใช้สถิติที่เหมาะสมสำหรับการวิจัย. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพมหานคร :โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. (2565). แผนปฏิบัติราชการระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566-2570) ของสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566: https://ops.moe.go.th/%E0%B9%81%E0%B8%2566-2570/
สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. (๒๕๖๕). รายงานผลการประเมินคุณธรรม จริยธรรมและความเป็นพลเมืองของผู้เรียนทุกช่วงชั้น ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๕. กรุงเทพมหานคร : สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579. สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566: http://www.onec.go.th/index.php/book/BookView/1540
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติประเด็น การปรับเปลี่ยนค่านิยมและวัฒนธรรม. สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566: http://nscr.nesdc.go.th/wp-content/uploads/2019/04/10.pdf
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566-2570). สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566: https://www.nesdc.go.th/main.php?filename=plan13
สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2560). มติคณะรัฐมนตรีวันที่ 4 ธันวาคม 2560 เรื่อง แนวทางการเสนอแผนเข้าสู่การพิจารณาของคณะรัฐมนตรี. สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566: https://www.soc.go.th/?s=4+%E0%B8%98.%E0%B8%84.+60&lang=th
อรทัย ทองฤกษ์ฤทธิ์ และคณะ. (2561). คุณธรรม จริยธรรมของผู้เรียนในสถานศึกษา สังกัดกระทรวงศึกษาธิการ. กรุงเทพมหานคร : สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ.